Renodouche
Renovatiepakket voor aardgasloos douchen
Publieke samenvatting / Public summary
Aanleiding
Het regeerakkoord geeft aan dat voor 2021 30.000 tot 50.000 bestaande woningen per jaar aardgasloos of aardgasloos-ready gemaakt moeten worden. Voor koken zijn oplossingen beschikbaar om op dergelijke schaal van het gas af te gaan. Verwarming en met name warmtapwater vormen de grootste uitdaging. Aansluiting van bestaande woningen op warmtenetten is een mogelijke oplossing, die echter veel voorbereidingstijd vergt. Warmtepompen zijn lastig in te passen in compacte huurwoningen. Er is vraag naar praktische oplossingen die snel beschikbaar komen en waarmee snel van start kan worden gegaan. Badkamers worden typisch elke 30 jaar gerenoveerd. Jaarlijks worden in circa 75.000 huurwoningen het sanitair in de badkamer vervangen. Dit vervangingsmoment en het bijbehorende budget van 375 miljoen euro per jaar biedt de ideale mogelijkheid om huurwoningen wat betreft warmtapwater aardgasloos te maken.
Doelstelling
Het doel van het project is om drie prototype badkamer renovatiepakketten te ontwikkelen en in huurwoningen te plaatsen voor het aardgasloos of aardgasloos-ready maken van huurwoningen. Hiertoe wordt de TKI project Multifunctionele Energie Efficiënte Douchecabine (MEED) ontwikkelde Douchecabine verbeterd en geschikt gemaakt voor renovatietoepassingen. Doelstelling van deze RenoDouche is om met de hoogrendement douchewarmtewisselaar 75% van de warmte uit het douchewater terug te winnen. De RenoDouche zal met drie woningbouwcorporaties verder worden ontwikkeld tot drie renovatie concepten: warmtapwater bij de vervanging van elektrische boilers (Vidomes), warmtapwater bij NOM renovatie portiek flats (Vestia) en warmtapwater in all-electric eengezinswoningen (Groenwest). Naast energiebesparing wordt ook onderzocht hoe kostenbesparingen, verkorting van doorlooptijd, vermindering van overlast bij de bouwkundige renovatie en beperking van het schimmelrisico in badkamers kunnen worden gerealiseerd. Doel is om binnen vijf jaar na afloop van het project 39000 huurwoningen wat betreft warmtapwater aardgasloos te maken.
Korte omschrijving
- WP1: in overleg met de woningbouwcorporaties stelt TNO het Programma van Eisen op - WP2: TNO ontwikkelt samen met de woningbouwcorporaties drie badkamer renovatieconcepten - WP3: Beter Bad en Hametech ontwikkelen nieuwe kennis ten aanzien van compartimentering, drinkwaterveiligheid en compacte elektrische verwarming. - WP4: Assemblage prototypes, uitvoering van badkamer renovaties en voorbereiding monitoringsfase.
Resultaat
Het resultaat van het project zijn drie in huurwoningen beproefde renovatiepakketten om huurwoningen wat betreft warmtapwater aardgasloos(-ready) te maken. Focus ligt op minimale investerings- en energiekosten, een korte renovatietijd en verbetering van het binnenmilieu door compartimentering en optimalisering van de badkamerventilatie. Voorbereiden van monitoringsinfrastructuur om na het project de energiebesparing en het gebruikersgedrag te bepalen. Tijdens en na het project zullen de concepten en monitoringsresultaten breed worden verspreid onder woningbouwcorporaties.
Het regeerakkoord geeft aan dat voor 2021 30.000 tot 50.000 bestaande woningen per jaar aardgasloos of aardgasloos-ready gemaakt moeten worden. Voor koken zijn oplossingen beschikbaar om op dergelijke schaal van het gas af te gaan. Verwarming en met name warmtapwater vormen de grootste uitdaging. Aansluiting van bestaande woningen op warmtenetten is een mogelijke oplossing, die echter veel voorbereidingstijd vergt. Warmtepompen zijn lastig in te passen in compacte huurwoningen. Er is vraag naar praktische oplossingen die snel beschikbaar komen en waarmee snel van start kan worden gegaan. Badkamers worden typisch elke 30 jaar gerenoveerd. Jaarlijks worden in circa 75.000 huurwoningen het sanitair in de badkamer vervangen. Dit vervangingsmoment en het bijbehorende budget van 375 miljoen euro per jaar biedt de ideale mogelijkheid om huurwoningen wat betreft warmtapwater aardgasloos te maken.
Doelstelling
Het doel van het project is om drie prototype badkamer renovatiepakketten te ontwikkelen en in huurwoningen te plaatsen voor het aardgasloos of aardgasloos-ready maken van huurwoningen. Hiertoe wordt de TKI project Multifunctionele Energie Efficiënte Douchecabine (MEED) ontwikkelde Douchecabine verbeterd en geschikt gemaakt voor renovatietoepassingen. Doelstelling van deze RenoDouche is om met de hoogrendement douchewarmtewisselaar 75% van de warmte uit het douchewater terug te winnen. De RenoDouche zal met drie woningbouwcorporaties verder worden ontwikkeld tot drie renovatie concepten: warmtapwater bij de vervanging van elektrische boilers (Vidomes), warmtapwater bij NOM renovatie portiek flats (Vestia) en warmtapwater in all-electric eengezinswoningen (Groenwest). Naast energiebesparing wordt ook onderzocht hoe kostenbesparingen, verkorting van doorlooptijd, vermindering van overlast bij de bouwkundige renovatie en beperking van het schimmelrisico in badkamers kunnen worden gerealiseerd. Doel is om binnen vijf jaar na afloop van het project 39000 huurwoningen wat betreft warmtapwater aardgasloos te maken.
Korte omschrijving
- WP1: in overleg met de woningbouwcorporaties stelt TNO het Programma van Eisen op - WP2: TNO ontwikkelt samen met de woningbouwcorporaties drie badkamer renovatieconcepten - WP3: Beter Bad en Hametech ontwikkelen nieuwe kennis ten aanzien van compartimentering, drinkwaterveiligheid en compacte elektrische verwarming. - WP4: Assemblage prototypes, uitvoering van badkamer renovaties en voorbereiding monitoringsfase.
Resultaat
Het resultaat van het project zijn drie in huurwoningen beproefde renovatiepakketten om huurwoningen wat betreft warmtapwater aardgasloos(-ready) te maken. Focus ligt op minimale investerings- en energiekosten, een korte renovatietijd en verbetering van het binnenmilieu door compartimentering en optimalisering van de badkamerventilatie. Voorbereiden van monitoringsinfrastructuur om na het project de energiebesparing en het gebruikersgedrag te bepalen. Tijdens en na het project zullen de concepten en monitoringsresultaten breed worden verspreid onder woningbouwcorporaties.