Winnaars en verliezers van de energietransitie - Een ethisch vraagstuk

Welke impact heeft een duurzaam en decentraal energiesysteem op de sociaaleconomische verhoudingen in Nederland?

De huidige discussie over de energietransitie spitst zich toe op de economische en technologische haalbaarheid. Maar de overgang naar een duurzaam en decentraal energiesysteem zal ook een grote impact hebben op de sociaaleconomische verhoudingen in Nederland. Dit blijft tot nu toe onderbelicht. 

Onderzoeksvraag

Wat is de sociaal-maatschappelijke impact van de energietransitie en hoe gaan we daar als samenleving mee om?

Onderzoeksmethode

Het consortium vraagt experts uit diverse disciplines, waaronder de filosofie, politicologie, sociologie en antropologie, om hun visie te geven op verschillende thema’s (mobiliteit, decentralisatie van energie, werk). De initiatiefnemers van het onderzoek selecteren minimaal 3 thema’s die vervolgens worden uitgediept en doorgerekend in toekomstscenario’s. Vervolgens buigt een tweede groep experts zich over hetgeen het voorgaande onderzoek heeft opgeleverd met meer concrete vragen als: wie zijn de winnaars en verliezers van bepaalde toekomstvisies, hoe komt dat en willen we dat? Op basis van de uitkomsten van beide onderzoekstrajecten  willen de initiatiefnemers op lokaal niveau concrete discussies voeren en naar mogelijke oplossingen zoeken. Burgers, gemeenten, woningcorporaties, bedrijven en energie-initiatieven op diverse plaatsen in Nederland worden daartoe bij elkaar gezet om mee te denken. 

Resultaten

Het project is nog niet afgerond. De studie moet aan het eind van 2017 concrete inzichten opleveren die gemeenten, bedrijven, en andere organisaties helpen bij het nemen van beslissingen. Wat betekent de energietransitie  op sociaaleconomisch vlak: wat is bijvoorbeeld de praktijk nu en wat betekent dat voor de toekomst? Zal ongelijkheid toenemen? Willen we dat? Wat zijn de dilemma’s? Kunnen we dit voorkomen? Wie krijgt uiteindelijk de rekening van de energietransitie gepresenteerd? Hoe gaan we als samenleving om met veranderende investeringen in de energiestructuur? Waar komen er banen bij, waar verliezen we die? 

Met de bijeenkomsten en workshops tijdens het onderzoek en met publicaties, essays en een documentaire die daarop volgen, willen de initiatiefnemers bijdragen aan het vergroten van het maatschappelijk bewustzijn en een breed gedragen sociale verantwoordelijkheid.

Voor wie is dit interessant?

Energie in de Gebouwde Omgeving, TKI Urban Energy