Identifying challenges and barriers to CCS implementation and defining common industrial interest in

POSITION PAPER CCS, CATO2 FOLLOW-UP

Publieke samenvatting / Public summary

Samenvatting

Het afvangen, transporteren en ondergronds opslaan van CO2 (kortweg CCS, Carbon Capture and Storage) is in de meeste scenario’s een belangrijk onderdeel in het maatregelenpakket om CO2-emissies vergaand te reduceren. Modellen van nationaal en internationaal gerenommeerde onderzoeksinstituten laten zien dat het halen van klimaatdoelstellingen in de komende decennia goedkoper is wanneer CCS-technologie beschikbaar is en wordt ingezet in de energiesector en energie-intensieve industrie. Nederland heeft een gunstige ligging voor mogelijke (offshore) CO2-opslag en heeft een goede transportinfrastructuur. Er zijn (internationale) marktkansen voor Nederlandse (markt)partijen om CCS-technologieën en -diensten te ontwikkelen. 

In aansluiting hierop heeft de CATO (CO2 Afvang, Transport, Hergebruik en Opslag) -werkgroep “Position Paper CCS” een drietal belangrijke onderwerpen met concrete acties opgesteld die CCS in Nederland naar een volgende fase kunnen brengen: 

  1. Het realiseren van het ROAD (Rotterdam Opslag en Afvang Demonstratie)-project.

  2. Het verbeteren van de economische condities.

  3. Het opstellen van een CCS-projectplan.

Het project heeft verder geleid tot de publicatie van een CCS Position Paper.

Projectdoelstellingen

  1. Het beschrijven van (nationale en internationale) nut en noodzaak van CCS, het inventariseren van de beschikbare kennis over de toepassing van de CCS-technologie en de kansen voor Nederland.

  2. Het formuleren van korte termijn acties die CCS een stap dichter bij grootschalige implementatie brengen. 

  3. Bepalen van de noodzakelijke korte termijn acties voor toepassing van CCS in Nederland.

Projectbeschrijving

De CATO-werkgroep “Position Paper CCS” is geïnitieerd door industriële partners in het kennisnetwerk rondom de ontwikkeling van CCS in Nederland. Er zijn workshops georganiseerd met een brede groep stakeholders met als doel concrete acties te identificeren en bediscussiëren. Vervolgens is er op basis van de studie en workshops een CCS Position Paper ontwikkeld. 

Resultaten

Het project heeft geleid tot onderstaande resultaten.

CO2-reductie noodzakelijk

Veel landen - waaronder de EU en de G7- en diverse organisaties willen dat de opwarming van de aarde deze eeuw niet de 2°C overschrijdt. Dat vraagt om drastische vermindering van de uitstoot van CO2 in de komende decennia.

CO2-afvang, -transport en -opslag (CCS) is een onvermijdelijk onderdeel van de oplossing

CCS is een noodzakelijk onderdeel van een pakket van maatregelen voor de energiesector en zware industrie om CO2-emissies vergaand te reduceren. Modellen van gerenommeerde onderzoeksinstituten laten zien dat het halen van strikte klimaatdoelstellingen in de komende decennia goedkoper is wanneer CCS wordt toegepast.

Visie & doelstellingen moeten zekerheid bieden voor de lange termijn

Een sterk commitment is nodig van de Nederlandse overheid en de overige

belanghebbenden om het noodzakelijke vertrouwen in de markt te genereren voor

grootschalige investeringen in CCS-infrastructuur. Het stellen van uitdagende

maar haalbare doelstellingen en mijlpalen door de overheid en industrie is nodig

om de voortgang van CCS te stimuleren, inzichtelijk te maken en waar nodig

bij te sturen.

Nederland heeft veel ervaring met afvang, transport en opslag van CO2

Nederland begon al in 1988, als een van de eerste landen ter wereld, met studies

naar het ontwikkelen van CCS-projecten. Sinds de start daarvan is de kennis over de kansen en beperkingen van CCS sterk toegenomen, mede dankzij onderzoeks- programma’s (bijv. CATO) met betrokkenheid van vele maatschappelijke partijen.

Sterke positie Nederlandse industrie en kennisinstellingen

Nederland kent een zeer gunstige ligging voor (offshore) CO2-opslag en heeft een goede transportinfrastructuur. Er zijn internationaal marktkansen voor Nederlandse (markt)partijen om technologieën en diensten te ontwikkelen op het gebied van CCS. 

Korte termijn acties

Om CCS op termijn succesvol in de markt te kunnen zetten zijn al op korte termijn acties noodzakelijk. Tijdige acties is de sleutel voor de continuïteit en ontwikkeling van CCS.

Demonstratie

  • Een project zoals ROAD is sleutelproject in uitrol en ontwikkeling van CCS in Nederland en Europa

  • Commitment van zowel industrie als overheid moet een oplossing bieden om ROAD te kunnen realiseren

Economische condities

  • CCS is nog niet commercieel haalbaar: xxtra stimuli zijn noodzakelijk om de business case voor CCS (demonstratie) projecten te verbeteren

  • Stabiliteit en duidelijkheid voor marktpartijen zijn hier de sleutelbegrippen

CCS-Stappenplan

  • Stappenplan gericht op voorbereiding grootschalige CCS implementatie in 2020-2030

  • Eerste stappen van een CCS-project plan zijn no of low-regret stappen.

  • Belangrijke rol voor de overheid maar input en commitment nodig van private partijen

Publicaties

Het project heeft geleid tot de publicatie van de CCS Position Paper die beschikbaar is op de CATO-website: https://www.co2-cato.org/publications/library1/ccs-position-paper

Overige bronnen: 

https://www.energieakkoordser.nl/energieakkoord.aspx

https://www.pbl.nl/sites/default/files/cms/publicaties/PBL-2011-Routekaart-energie-2050-500083014.pdf

https://www.ebn.nl/wp-content/uploads/2018/07/Studie-Transport-en-opslag-van-CO2-in-Nederland-EBN-en-Gasunie.pdf