EIGEN

Energy Hubs voor Inpassing van Grootschalige hernieuwbare ENergie

Publieke samenvatting / Public summary

Aanleiding
Het integreren van grootschalige hernieuwbare energie-opwek in het elektriciteitssysteem - zoals zonnestroomsystemen en windparken - is essentieel om de groei van hernieuwbare elektriciteitsproductie voort te kunnen zetten. Deze uitdaging vergt meer investeringen in infrastructuur, maar dit moet wel gebeuren in combinatie met het 'slimmer' benutten van bestaande en nieuwe energiesystemen. De weersafhankelijke variabiliteit van zonne- en windenergie vraagt om een energiesysteem dat om kan gaan met de fluctuerende energieproductie, zowel op korte termijn (uur, dag, week) als langere termijn (seizoenen). Daarvoor is flexibel inzetbare capaciteit nodig bij zowel producenten als consumenten om de balans van vraag en aanbod te allen tijde te garanderen, en zodoende een hoge leveringszekerheid te behouden. Naast flexibel inzetbare capaciteit kan het energiesysteem ook slimmer benut worden door bijvoorbeeld lokale hernieuwbare opwek in grotere mate lokaal te gebruiken. Hiermee kan energietransport worden geminimaliseerd.

Doelstelling
Het ontwikkelen en het testen van een blauwdruk voor de realisatie van Energy Hubs ter bevordering van de lokale inpassing van grootschalig opgewekte hernieuwbare energie. Deze blauwdruk is toepasbaar op verschillende archetypen bedrijventerreinen en fungeert als een vertrekpunt om grootschalige uitrol van Energy Hubs te realiseren. Het project leidt tot concreet ontwikkelde oplossingen (blauwdruk & EIGEN-tools) die vóór 2030 zullen worden toegepast en draagt bij aan het reduceren van de CO2-uitstoot in Nederland. Energy hubs – waar opwek, distributie, opslag/conversie en gebruik optimaal met elkaar zijn afgestemd - worden beschouwd als een belangrijke nieuwe entiteit in het energiesysteem, doordat er meer duurzame opwek in de bestaande infrastructuur kan worden geïmplementeerd. Een belangrijke toepassing van Energy Hubs vinden we bij bedrijventerreinen. Daar zijn immers legio mogelijkheden voor slimme verbindingen tussen verschillende bedrijven onderling, maar ook bijv. voor koppelingen tussen bedrijventerreinen en omliggende woonkernen in smart-city doelgebieden.

Korte omschrijving
Om het projectdoel te behalen is het project opgedeeld in vier projectfasen, elk afgesloten door een mijlpaal. Per fase zijn activiteiten gedefinieerd die leiden tot projectresultaten. De activiteiten corresponderen met de gestelde onderzoeksvragen. De voorbereidingsfase (mijlpaal 1) stelt de projectpartners in staat om de ontwerpparameters en randvoorwaarden van 'proof of concept' naar integratie te brengen. Onder mijlpaal 2 worden archetypen bedrijventerreinen ontwikkeld en gedefinieerd. De ontwikkeling van archetypen voor bedrijventerreinen is een belangrijk onderdeel om de inpassing van Energy Hubs te kunnen onderzoeken en de potentie ervan te kunnen valideren. Hiernaast worden besluitkaders voor Energy Hubs gedefinieerd en vertaald naar de concrete EIGEN-tools die als basis dienen voor de ontwikkeling van de blauwdruk voor Energy Hubs. Vervolgens worden (onder mijlpaal 3) de tools afgestemd op archetypen bedrijventerreinen en wordt het prototype van de blauwdruk ontwikkeld. Het demonstreren van het werkingsprincipe van de blauwdruk en de tools (mijlpaal 4) vormt de basis ter voorbereiding op toekomstige marktintroductie en opschaling (buiten de scope van dit project).

Resultaat
EIGEN ontwikkelt een blauwdruk voor de realisatie van Energy Hubs ter bevordering van de lokale inpassing van grootschalig opgewekte hernieuwbare energie op bedrijventerreinen. De blauwdruk beschrijft een systematisch uitgewerkt stappenplan. De verschillende stappen worden onderbouwd door de inzet van complementaire EIGEN-tools welke onderverdeeld worden in een 1) Energy Hub Platform (een concrete systeemoplossing), 2) faciliterende (niet-software) EIGEN-tools, en 3) een EIGEN-toolsuite (modellen, simulaties en algoritmes). Deze tools zijn modulair opgebouwd en hierdoor per archetype bedrijventerrein inzetbaar ten behoeve van de ontwikkeling en implementatie van Energy Hubs. De ontwikkelde blauwdruk, gevalideerd aan een concrete case, kent een generieke opzet en kan daarmee aangepast worden naar andere toepassingsdomeinen zoals o.a. publieke gebouwen, smart cities, energy communities. Doordat netwerkbedrijf Liander in samenwerking met marktpartijen de resultaten binnen het EIGEN-project ontwikkelt, wordt systeem efficiëntie over het gehele systeem gewaarborgd.