ATHOS

ATHOS Conceptselectiefase

Publieke samenvatting / Public summary

Aanleiding
Nederland heeft een heldere ambitie neergezet om het akkoord van Parijs te realiseren. Het kabinet heeft als doel gesteld om CO2-emissies in Nederland met 49% te reduceren in 2030 (t.o.v. 1990). Hiervoor zullen diverse maatregelen genomen moeten worden, waaronder de inzet van grootschalige afvang, utilisatie en opslag van CO2 (CCUS). In het klimaatakkoord heeft de Nederlandse overheid aangegeven dat CCS een belangrijke maatregel is voor het bereiken van klimaatdoelstellingen en er daarom voor CCS de volgende maatregelen genomen worden: het verbreden van de SDE+ voor emissiereductie, het instellen van een plafond voor CCS van 7,2 MT/jr en 3 MT/jr voor respectievelijk Nederlandse industrie en energie, daarnaast kan CCS ook ingezet worden voor negatieve emissies (bijv. uit groen gas). CCS-beleid wordt verder ingevuld via een zogenaamde zeef, welke subsidiëring van CCS alleen mogelijk maakt voor technieken waarvoor geen alternatieven beschikbaar zijn en een tijdshorizon, waarbij geen subsidie aangevraagd kan worden na 2035, met uitzondering van negatieve emissies.

Doelstelling
De ATHOS consortiumpartners zijn in 2018 gestart met een haalbaarheidsonderzoek naar een grootschalig open-access transport- en opslagnetwerk in het Noordzeekanaalgebied (NZKG) dat kan dienen als een “one-stop-shop” CCUS-systeem voor industriële emitters en gebruikers. De eerste resultaten van deze haalbaarheidsstudie zijn publiekelijk gepresenteerd in oktober 2019 en laten zien dat een CCUS netwerk met een beoogde startdatum in 2027 voor 1,5-7,5 Mt/jaar CO2 in het NZKG tegen redelijke kosten haalbaar is en een belangrijke bijdrage zal leveren aan de vermindering van de CO2-uitstoot in Nederland. Op basis van bovengenoemde studie gaat een verdiepend onderzoek plaatsvinden om meer inzicht te krijgen in wat nodig technisch, juridisch, financieel, commercieel en maatschappelijk is om infrastructuur voor CCUS aan te leggen. Dit is de zogenaamde Concept select fase. Op basis van de uitkomsten zal de haalbaarheid van het netwerk door de projectpartners worden vastgesteld en een keuze worden gemaakt om al dan niet naar de volgende fase, de FEED/Design fase, door te gaan. Indien door kan worden gegaan zullen de uitkomsten als input worden gebruikt voor de FEED/Design fase.

Korte omschrijving
Het ATHOS consortium richt zich op het gezamenlijk onderzoeken van transport en opslag van CO2 in het Noordzeekanaalgebied (NZKG). Daarbij wordt ook het potentiele aanbod voor afgevangen en op te slaan CO2 in kaart gebracht.. Het project bevindt zich in de zgn. “conceptselectie” fase. Zoals eerder geschetst wordt op basis van de resultaten uit de eerste haalbaarheidsstudie een verdiepende studie gedaan naar de technische, economische, financiële, commerciële, juridische en maatschappelijke haalbaarheid van het CCUS systeem. WP1: Projectmanagement Organisatie WP2: Technische haalbaarheid WP3: Commerciële haalbaarheid WP4: Financiële en Economische haalbaarheid WP5: Vergunningen en Juridische Aspecten WP6: Maatschappelijk Draagvlak

Resultaat
Het project bouwt voort op de haalbaarheidsfase en kan worden gezien als een verdieping hierop met als resultaat het vaststellen van het uit te werken concept in de FEED/Design fase en een besluit van de ATHOS partners om al dan niet door te gaan naar de volgende fase. Om het meest haalbare concept vast te stellen en een besluit te kunnen nemen worden binnen de verschillende zogenaamde 'Work Packages' (WPs) aspecten van het project uitgewerkt. Hierin moet worden aangetoond of: • een eventueel vervolg kan worden georganiseerd (WP1), • er een haalbaar technisch concept mogelijk is, inclusief onderzoek naar het ontwerp voor een pilot (WP2) • er voldoende commitment in de markt is. Zowel voor gebruik als het leveren van opslagcapaciteit (WP3) • het concept financieel realistisch haalbaar is (WP4) • het te verwachten is dat de onderdelen van het systeem vergunbaar zullen zijn (WP5) • er voldoende maatschappelijk en politiek draagvlak zal zijn voor het te realiseren van een CCUS netwerk in de regio NZKG (WP6)