gasvrije scholen
Alle basisscholen in Utrecht aardgasvrij
Publieke samenvatting / Public summary
Aanleiding
Utrecht heeft de ambitie om in 2030 energie neutraal te zijn. Daarnaast heeft de Stad Utrecht de Green Deal GD2012 “Aardgasvrije Wijken” ondertekend. Utrecht heeft al in 2012 een brede Green Deal afgesloten voor verduurzamen (GD126 “Utrechtse Energie!”) die tot doel had de gemeente Utrecht op tal van vlakken te verduurzamen. Het stimuleren van energiebesparing op scholen is hierbij specifiek benoemd als doel. De scholen hebben bovendien een voorbeeldrol in de wijk en kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van draagvlak voor de energietransitie en de uitfasering van aardgas. Wegens deze ontwikkelingen wil het openbaar schoolbestuur SPO Utrecht vanuit haar verantwoordelijkheid en voorbeeldrol onderzoeken welke aanpak nodig is en haalbaar om al haar basisscholen (60 locaties) gasvrij te maken. De Gemeente Utrecht (UVO) ondersteunt dit initiatief, maar wil het uitbreiden naar alle basisschool locaties in Utrecht (ca. 200).
Doelstelling
Door middel van een verkenning van het probleemveld wordt onderzocht wat er nodig is om Utrechtse basisscholen gasvrij te krijgen. Wat is haalbaar; welke besparingen en welke duurzame opwekkingsmogelijkheden zijn er (reststromen, hernieuwbare bronnen) voor schoolgebouwen, welke investeringen moeten er gedaan worden, welke financiële afwegingen worden er gemaakt? De verkenning is een inventarisatie met een analyse, maar is niet direct technologie- of oplossinggestuurd. Met dit onderzoek wordt een bijdrage geleverd aan de ambitie van de gemeente Utrecht en het schoolbestuur SPO Utrecht om zich te profileren als voortrekkers van een energie neutrale stad. Concreet wordt er een gefaseerd plan van aanpak en basis van toekomstscenario's aangeboden voor het aardgasvrij maken van scholen. De verkenning draagt bij aan een integratie van nieuwe oplossingen in het energiesysteem bij scholen en is bedoeld als onderbouwing voor een uitvoeringsprogramma (Masterplan Onderwijshuisvesting Utrecht).
Korte omschrijving
Werkpakketten: 1. Inventarisatie van verbruiksgegevens en gebouw-, gebruikskarakteristieken. Voor de SPO schoollocaties wordt het energiegebruik vastgesteld met aanvullende kenmerken, kosten en een vertaling naar het energiegebruik van alle 200 scholen. 2. Analyse van de potentie van energiebesparing bij een representatieve selectie van SPO aardgasscholen. D.m.v. een gebouwanalyse wordt afgeleid wat de besparingsmogelijkheden zijn (bouwkundig, installaties, regeltechnisch en gedrag). 3. Analyse duurzame opwekkingsmogelijkheden. Welke vervangingsbronnen van gas komen in aanmerking voor het resterend deel? Ook hiervoor worden de organisatorische, financiële, energetische, ruimtelijke en regeltechnische consequenties in beeld gebracht. 4. Doorrekening van scenario's. Nadat scenario's verkend zijn, wordt er een financiële afweging gemaakt t.a.v. stap 2 en 3. D.m.v. een investering- en exploitatieanalyse kan het gasvrij maken van de scholen in het MJOP geplaatst worden. 5. Gasvrije school in de wijk. Wat is de impact van de gasvrije school op de wijk? Kan de school als katalysator fungeren?
Resultaat
(Tussen)resultaten en deliverables: 1. Een overzicht van het huidige energieverbruik van alle (SPO-) scholen. 2. Een tussenresultaat van de energieanalyse/energiebesparing: stap 1 Trias Energetica “beperk de energievraag” in de vorm van EPA energiescans. 3. Een tussenresultaat van de analyse duurzame opwekkingsmogelijkheden: stap 2a en 2b Trias Energetica “Gebruik energie uit reststromen; Gebruik energie uit hernieuwbare bronnen”. 4. Per school én integraal voor Utrecht een deliverable met opties, tijdpad en investeringsopgave voor het gasvrij maken. 5. Een verslag van effecten van een aardgasvrije school op de wijk. 6. Een evaluatie en ”uitvoeringsprogramma”: opgedane kennis en lessons learned, richtlijnen en scenario's.
Utrecht heeft de ambitie om in 2030 energie neutraal te zijn. Daarnaast heeft de Stad Utrecht de Green Deal GD2012 “Aardgasvrije Wijken” ondertekend. Utrecht heeft al in 2012 een brede Green Deal afgesloten voor verduurzamen (GD126 “Utrechtse Energie!”) die tot doel had de gemeente Utrecht op tal van vlakken te verduurzamen. Het stimuleren van energiebesparing op scholen is hierbij specifiek benoemd als doel. De scholen hebben bovendien een voorbeeldrol in de wijk en kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van draagvlak voor de energietransitie en de uitfasering van aardgas. Wegens deze ontwikkelingen wil het openbaar schoolbestuur SPO Utrecht vanuit haar verantwoordelijkheid en voorbeeldrol onderzoeken welke aanpak nodig is en haalbaar om al haar basisscholen (60 locaties) gasvrij te maken. De Gemeente Utrecht (UVO) ondersteunt dit initiatief, maar wil het uitbreiden naar alle basisschool locaties in Utrecht (ca. 200).
Doelstelling
Door middel van een verkenning van het probleemveld wordt onderzocht wat er nodig is om Utrechtse basisscholen gasvrij te krijgen. Wat is haalbaar; welke besparingen en welke duurzame opwekkingsmogelijkheden zijn er (reststromen, hernieuwbare bronnen) voor schoolgebouwen, welke investeringen moeten er gedaan worden, welke financiële afwegingen worden er gemaakt? De verkenning is een inventarisatie met een analyse, maar is niet direct technologie- of oplossinggestuurd. Met dit onderzoek wordt een bijdrage geleverd aan de ambitie van de gemeente Utrecht en het schoolbestuur SPO Utrecht om zich te profileren als voortrekkers van een energie neutrale stad. Concreet wordt er een gefaseerd plan van aanpak en basis van toekomstscenario's aangeboden voor het aardgasvrij maken van scholen. De verkenning draagt bij aan een integratie van nieuwe oplossingen in het energiesysteem bij scholen en is bedoeld als onderbouwing voor een uitvoeringsprogramma (Masterplan Onderwijshuisvesting Utrecht).
Korte omschrijving
Werkpakketten: 1. Inventarisatie van verbruiksgegevens en gebouw-, gebruikskarakteristieken. Voor de SPO schoollocaties wordt het energiegebruik vastgesteld met aanvullende kenmerken, kosten en een vertaling naar het energiegebruik van alle 200 scholen. 2. Analyse van de potentie van energiebesparing bij een representatieve selectie van SPO aardgasscholen. D.m.v. een gebouwanalyse wordt afgeleid wat de besparingsmogelijkheden zijn (bouwkundig, installaties, regeltechnisch en gedrag). 3. Analyse duurzame opwekkingsmogelijkheden. Welke vervangingsbronnen van gas komen in aanmerking voor het resterend deel? Ook hiervoor worden de organisatorische, financiële, energetische, ruimtelijke en regeltechnische consequenties in beeld gebracht. 4. Doorrekening van scenario's. Nadat scenario's verkend zijn, wordt er een financiële afweging gemaakt t.a.v. stap 2 en 3. D.m.v. een investering- en exploitatieanalyse kan het gasvrij maken van de scholen in het MJOP geplaatst worden. 5. Gasvrije school in de wijk. Wat is de impact van de gasvrije school op de wijk? Kan de school als katalysator fungeren?
Resultaat
(Tussen)resultaten en deliverables: 1. Een overzicht van het huidige energieverbruik van alle (SPO-) scholen. 2. Een tussenresultaat van de energieanalyse/energiebesparing: stap 1 Trias Energetica “beperk de energievraag” in de vorm van EPA energiescans. 3. Een tussenresultaat van de analyse duurzame opwekkingsmogelijkheden: stap 2a en 2b Trias Energetica “Gebruik energie uit reststromen; Gebruik energie uit hernieuwbare bronnen”. 4. Per school én integraal voor Utrecht een deliverable met opties, tijdpad en investeringsopgave voor het gasvrij maken. 5. Een verslag van effecten van een aardgasvrije school op de wijk. 6. Een evaluatie en ”uitvoeringsprogramma”: opgedane kennis en lessons learned, richtlijnen en scenario's.